Ενδυμασία στο Aikido
Το χαρακτηριστικό ένδυμα του Aikido είναι η hakama, παραδοσιακό ένδυμα της Ιαπωνίας. Μοιάζει με πολύ φαρδύ παντελόνι, ή με φούστα με πιέτες. Δεν είναι ένα απλό ένδυμα που χρησιμοποιείται απλά και μόνο λόγω παράδοσης. Αρχικά τη hakama φορούσαν μόνο οι άντρες, αλλά σήμερα πλέον φοριέται και από τα δύο φύλα. Η hakama δένεται στη μέση και φτάνει ως το ύψος των αστραγάλων. Σύμφωνα με τον Ο’ Sensei το Aikido, εκτός από τις πολεμικές τεχνικές των samurai έχει υιοθετήσει και το πνεύμα του bushido (ο κώδικας των samurai). Στο bushido περιλαμβάνονται οι 7 αρετές που οφείλουν να έχουν οι σαμουράι. Η hakama έχει 7 πιέτες, 5 στο μπροστινό τμήμα και 2 στο πίσω, οι οποίες αντιστοιχούν σε αυτές τις αρετές. Στο Aikido συνεχίζεται η χρήση αυτού του ενδύματος με την ίδια σημασία και για τους ίδιους λόγους .
Σύμφωνα με τον 0′ Sensei το Aikido εκτός από τις πολεμικές τεχνικές των samurai έχει υιοθετήσει και το πνεύμα του bushido (ο κώδικας των samurai). Στο bushido περιλαμβάνονται 7 αρετές που οφείλουν να έχουν οι σαμουράι. Η hakama, έχει 7 πιέτες, 5 στο μπροστινό τμήμα και 2 στο πίσω, οι οποίες αντιστοιχούν σε αυτές τις αρετές. Στο AIKIDO συνεχίζεται η χρήση αυτού του ενδύματος με την ίδια σημασία και για τους ίδιους λόγους.
Οι αρετές αυτές είναι: Hakama
義–Gi Δικαιοσύνη, ορθή κρίση, ακεραιότητα
勇–Yu Κουράγιο, γενναιότητα, ανδρεία
仁–Jin Καλοσύνη, ανθρωπισμός, γενναιοδωρία, αγαθοεργία
礼–Rei Σεβασμός, καρτερικότητα, ευγένεια
誠–Makoto or 信–Shin Ειλικρίνεια, τιμιότητα, αξιοπιστία
名 –Meiyo Αξιοπρέπεια, τιμή, φήμη
忠–Chugi Πίστη, αφοσίωση
Οι περισσότερες σχολές σήμερα επιτρέπουν στους μαθητές τους να φορoύν hakama από το βαθμό του 1ου dan και κάποιες λίγα kyu μικρότερα, ενώ στη σχολή μας επιτρέπεται σε μαθητές από το 3ο kyu και μετά.
Από τον Saito sensei μαθαίνουμε ότι τα πρώτα χρόνια του aikido, όλοι ήταν υποχρεωμένοι να φοράνε hakama και αν δεν μπορούσαν να βρουν, έφτιαχναν από ό, τι υφάσματα διέθεταν. Ο Shigenobu Okumura Sensei στο “Aikido Today Magazine”, μας πληροφορεί ότι κάποια χρόνια αργότερα, λόγω του ότι τα υλικά που χρησιμοποιούσαν καταστρέφονταν και υπήρχε δυσκολία στο να φτιάχνουν συνεχώς καινούριες, συμφώνησαν να την φορούν στο 1ο dan. Ήταν απόφαση καθαρά για πρακτικούς λόγους, και όχι μια επιβράβευση του βαθμού.
Δίπλωμα
Το δίπλωμα της hakama ίσως φαίνεται σαν πρόκληση στην αρχή, αλλά ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα μπορούμε να την διπλώσουμε όπως θα έκανε και ένας samurai.
Απλώνουμε την hakama ανάποδα στο τατάμι (οι δύο πιέτες προς τα πάνω) και διπλώνουμε τις πιέτες σωστά.
Γυρίζουμε την hakama πιάνοντας την από κάτω, για να μην χαλάσει το πίσω μέρος και διπλώνουμε τις πέντε πιέτες.
Διπλώνουμε την δεξιά και αριστερή πλευρά περίπου 10 εκατοστά προς τα μέσα, Προσπαθώντας να ισιώσουμε καθεμία τσάκιση κατά το δίπλωμα.
Ξεκινάμε από το κάτω μέρος και διπλώνουμε προς τα πάνω, περίπου 2-3 φορές αναλόγως το μέγεθος της hakama.
Παίρνουμε μία από τις μακρύτερες ζώνες (himo),τη διπλώνουμε στη μέση και πάλι στη μέση και την τοποθετούμε διαγώνια πάνω στην hakama. Επαναλαμβάνουμε το ίδιο και με την άλλη ζώνη.
Διπλώνουμε την μια από τις μικρότερες ζώνες διαγώνια πάνω στην hakama και εν συνεχεία την περνάμε κάτω από την μακριά ζώνη. Το τέλος της μικρής ζώνη τοποθετείται οριζόντια πάνω από την koshiita. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο με την άλλη ζώνη.
Κατόπιν,περνάμε τη μία άκρη της μικρής ζώνης κάτω απο τον εαυτό της και της μεγαλύτερης ζώνης της ίδιας πλευράς και την τοποθετούμε διαγώνια πάνω στην hakama. Εφαρμόζουμε το ίδιο και στην άλλη ζώνη.
Τέλος, τοποθετούμε την μια άκρη της ζώνης κάτω από το “δαχτυλίδι” που δημιουργήθηκε με την προηγούμενη ενέργεια, της αλλης ζώνης, δηλαδή την περνάμε μέσα στο δαχτυλίδι της πλευράς που είναι απλωμένη η ζώνη. Επαναλαμβάνουμε η διαδικασία και για την άλλη ζώνη.
Τεχνικές
To Aikido στις τεχνικές του, περιλαμβάνει κλειδώματα αρθρώσεων και ρίψεις, οι οποίες όπως προαναφέραμε, έχουν τις ρίζες τους στο jujutsu και στην Ιαπωνική σπαθασκία αντίστοιχα. Σαν κύριο στόχο δεν έχει την εξουδετέρωση του αντιπάλου μέσω γροθιών και λακτισμάτων. Χρησιμοποιεί την ενέργεια, την δύναμη, την ταχύτητα του αντιπάλου και το σωστό συγχρονισμό, μέσω κυκλικών κινήσεων, ώστε να τον καταστήσει ακίνδυνο. Κατά αυτή την έννοια πλεονεκτήματα, του επιτιθέμενου, όπως η δύναμη, ο όγκος, η ταχύτητα, μετατρέπονται σε μειονεκτήματα, αφού επιστρέφουν ενισχυμένα πίσω σε αυτόν.
To Aikido είναι μια τέχνη δομημένη και προσανατολισμένη στην εξουδετέρωση πολλών αντιπάλων. Ο αμυνόμενος, κινείται με τρόπο που ίου επιτρέπει να ελέγχει το χώρο γύρω του, ώστε να είναι πάντα σε ετοιμότητα να εξουδετερώσει και άλλες επιθέσεις, που πιθανόν να ακολουθούν. Αυτός είναι κι ένας λόγος που φροντίζει να αφιερώνει στον επιτιθέμενο τον ακριβή χρόνο που απαιτείται ανάλογα με την περίσταση, ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο. Είναι μια τέχνη που δίνει μεγάλη σημασία στην κίνηση και στην σωστή στιγμή αντίδρασης.
Όπλα στο Aikido
Στο AIKIDO εκτός των άοπλων τεχνικών, υπάρχουν και μία σειρά από τεχνικές, ασκήσεις και ΚΑΤΑ, που υλοποιούνται με την χρήση όπλων που είναι ξύλινες απομιμήσεις. Οι απομιμήσεις όπλων που χρησιμοποιούνται είναι:
Tanto: Ξύλινο ομοίωμα μαχαιριού. Σκοπός της προπόνησης είναι να καταλάβουμε την απόσταση που πρέπει να διατηρούμε κατά τη διάρκεια κάθε τεχνικής. Ο συγχρονισμός και η ταχύτητα βελτιώνονται μέσω του φόβου που δημιουργεί μια επίθεση με μαχαίρι. Οι τεχνικές που γίνονται με αυτό τον τρόπο ονομάζονται Tantodori. Πρέπει να σημειώσουμε για οποιονδήποτε σκοπεύει να ασχοληθεί με το Aikido για να μπορέσει να ανταποκριθεί σε μια τέτοια επίθεση ότι αυτό είναι αδύνατο. Καμία πολεμική τέχνη δεν μπορεί και δεν πρέπει να δίνει στο μαθητή της την πεποίθηση ότι μπορεί να ανταπεξέλθει σε μια συμπλοκή με μαχαίρι.
Bokken: Ξύλινο ομοίωμα σπαθιού.
Jo: Ξύλινο κοντάρι.
Οι τεχνικές ονομάζονται Bokkendori, jodori αντίστοιχα.
Επιπλέον διδάσκεται και Jonage όπου σε αυτή τη περίπτωση αυτός που χειρίζεται το κοντάρι (Nage) κάνει τη τεχνική.
Η προπόνηση περιλαμβάνει τεχνικές με ξύλινα όπλα όπως, το jo (κοντάρι), Tobokken (σπαθί), το tanto (μαχαίρι). Τα όπλα χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό, είτε με άοπλες τεχνικές (πχ αφοπλισμός).
Σας παραθέτουμε κάποιους από τους σημαντικούς λόγους για την χρήση των ξύλινων όπλων σε μέρος της προπόνησης.
Πολλές τεχνικές στο Aikido προέρχονται από παραδοσιακές τεχνικές με όπλα, π.χ. οι επιθέσεις στο Aikido προέρχονται από τις επιθέσεις του σπαθιού.
Επιτυγχάνεται καλύτερη κατανόηση και διατήρηση της απόστασης (ma ai) των ασκούμενων. Συνεχής κίνηση και αποφυγή των επιθέσεων απο το σπαθί, καλλιεργεί μια καλύτερη αίσθηση της απόστασης και του χρόνου, κάτι το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την κατάρτιση των ασκουμένων.
Πολλές προχωρημένες τεχνικές Aikido αφορούν την άμυνα κατά των όπλων. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι αυτές οι τεχνικές μπορούν να ασκηθούν με ασφάλεια, είναι σημαντικό για τους μαθητές να γνωρίζουν πώς να επιτεθούν σωστά με τα όπλα, και να αμυνθούν έναντι τέτοιου είδους επιθέσεων.
Είναι ένας τρόπος για να διευκολυνθεί η κατανόηση των γενικών αρχών του κινήματος Aikido.
Προστίθεται το στοιχείο της έντασης στην εξάσκηση Aikido, ιδιαίτερα στην εξάσκηση με άμυνες κατά των επιθέσεων με όπλα.
Παρέχεται στον ασκούμενο η ευκαιρία να αναπτύξει ένα είδος ανταπόκρισης και ευαισθησίας για τις κινήσεις και τις ενέργειες των άλλων, μέσα σε μια μορφή που είναι συνήθως εξαιρετικά δομημένη. Επιπλέον, είναι συχνά ευκολότερο να απορρίψει την ανταγωνιστική νοοτροπία και δύναται να επικεντρωθεί στην γνωστική ανάπτυξη.
Είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να μάθει ο ασκούμενος τις αρχές που διέπουν τις γραμμές της επίθεσης και άμυνας. Όλες οι τεχνικές Aikido αρχίζουν με τον αμυνόμενο να κινείται εκτός της γραμμής επίθεσης και, στη συνέχεια, τη δημιουργία μιας νέας γραμμής (συχνά μια μη-ευθεία γραμμή) για την εφαρμογή μιας τεχνικής Aikido.
Στάσεις
Hanmi Βασική στάση σώματος
Migi Hanmι Δεξιά στάση σώματος
Hidari Hanmι Αριστερή στάση σώματος
Ai Hanmι Οι συνασκούμενοι έχουν την ίδια στάση αντικριστά
Gyaku Hanmι Οι συνασκούμενοι έχουν αντίθετη στάση αντικριστά
Κινησιολογία Σώματος
Tai Sabaki Κίνηση σώματος
Tenkan Περιστροφή με άξονα το μπροστινό πόδι
Iri Προώθηση
Kaiten Στροφών γοφών
Omote Εμπρός
Ura Πίσω
Shiko Χαμηλό βάδισμα στα γόνατα
Μέρη Σώματος
Shomen Κορυφή του κεφαλιού
Yokomen Πλάι κεφαλιού
Kubi Λαιμός
Eri Γιακάς
Mune Στήθος
Kata Ώμος
Shode Μανίκι
Hiji Αγκώνας
Katate Χέρι
Ryote Δύο χέρια
Hara Κοιλιά
Hiza Γόνατο
Te-Gatana Κόψη της παλάμης
Kubushi (tsuki) Γροθιά
Ukemi-Τεχνικές Υποδοχής
Mae Εμπρός
Ushiro Πίσω
Yoko Πλάγια
Βασικές Τεχνικές
Ikkyo 1η τεχνική
Nikkyo 2η τεχνική
Sankyo 3η τεχνική
Yonkyo 4η τεχνική
Gokyo 5η τεχνική
Επίπεδα Εφαρμογών
Jodan Επάνω επίπεδο
Chudan Μεσαίο επίπεδο
Gedan Χαμηλό επίπεδο
Μορφές Εξάσκησης
Tachi-waza Οι δύο ασκούμενοι όρθιοι
Suwari-waza Οι δύο ασκούμενοι στα γόνατα
Hanmi-hachi Ο ένας ασκούμενος όρθιος ο άλλος στα γόνατα
Είδη Επίθεσης
Shomen-uchi Κτύπημα στην κορυφή του κεφαλιού
Yokomen-uchi Κτύπημα στο πλάι του κεφαλιού
Tsuki Γροθιά
Jodan-tsuki Γροθιά στο κεφάλι
Chudan-tsuki Γροθιά στην κοιλιά
Gedan-tsuki Χαμηλή γροθιά
Geri Κλωτσιά
Choku-geri Μπροστινή κλωτσιά
Mawashi-geri Περιστροφική κλωτσιά
Πιασίματα
Ai-hanmi katate dori Πιάσιμο καρπού με το ίδιο χέρι
Gyaku-hanmi katate dori Πιάσιμο καρπού με το αντίθετο χέρι
Ryote-dori Πιάσιμο των δύο καρπών από μπροστά
Morote-dori Πιάσιμο του καρπού με δύο χέρια
Hiji-dori Πιάσιμο αγκώνα
Ryote Hiji-dori Πιάσιμο πιάσιμο των δύο αγκώνων
Shode-dori Πιάσιμο του μανικιού
Kata-dori Πιάσιμο από τον ώμο
Ryote Kata-dori Πιάσιμο από τους δύο ώμους
Mune-dori Πιάσιμο από το στήθος
Ryote Mune-dori Πιάσιμο με τα δύο χέρια από το στήθος
Kata-dori Shomen-uchi Πιάσιμο με το ένα χέρι και επίθεση Shomen-uchi
Ushiro Ryo Katate-dori Πιάσιμο των δύο καρπών από πίσω
Ushiro Ryo Hiji-dori Πιάσιμο των δύο αγκώνων από πίσω
Ushiro Ryo Kata-dori Πιάσιμο των δύο ώμων από πίσω
Ushiro Eri-dori Πιάσιμο του γιακά από πίσω
Ushiro Kakae-dori Αγκάλιασμα από πίσω
Katate-dori Kubishime Κεφαλοκλείδωμα από πίσω και κράτημα του καρπού
Πτώσεις
Irimi nage Διεισδυτική ρίψη
Juji nage Ρίψη κατά την οποία ο αμυνόμενος κρατά σταυρωμένα τα χέρια του επιτιθέμενου
Kaiten nage Περιστροφική ρίψη (uchi-kaiten nage και soto-kaiten nage / εσωτερική και εξωτερική)
Kokyu nage Ρίψη αναπνοής, ρίψη την κατάλληλη χρονική στιγμή
Koshi nage Ρίψη με το γοφό
Kote gaeshi Ρίψη με στρέψη του καρπού
Shiho nage Ρίψη τεσσάρων κατευθύνσεων
Tenchi nage Ρίψη ουρανού και γης
Aiki otoshi Είσοδος και ρίψη του επιτιθέμενου τραβώντας τα πόδια του
Maki otoshi Ο αμυνόμενος καταλήγει κάτω σε ένα γόνατο, ρίχνοντας τον επιτιθέμενο από τον ώμο
Sumi otoshi Ρίψη στη γωνία
Udekime nage Ο αμυνόμενος έχει ένα χέρι στον καρπό του επιτιθέμενου ενώ ο άλλος βραχίονας εκτείνεται κάτω από τον αγκώνα του επιτιθέμενου
Όπλα
Bokken Ξύλινο σπαθί
Tanto Ξύλινο μαχαίρι
Jo Ξύλινο κοντάρι
Ken-dori Εξάσκηση με ξύλινο σπαθί
Tanto-dori Εξάσκηση με ξύλινο μαχαίρι
Jo-dori Εξάσκηση με ξύλινο κοντάρι
Βασικοί όροι
Dojo Χώρος εξάσκησης
Tatami Στρώματα
Rei Υπόκλιση
Tori Αυτός που εκτελεί την τεχνική
Uke Αυτός που δέχεται την τεχνική
Sensei Δάσκαλος
Seiza Παραδοσιακό κάθισμα στα γόνατα
Maai Απόσταση μεταξύ αντιπάλων
Metsuke Βλέμμα
Zanshin Αντίληψη
Μέρη Στολής
Keiko-gi Λευκή στολή εξάσκησης
Obi Ζώνη
Hakama Παραδοσιακό ιαπωνικό παντελόνι
Ιαπωνικοί Αριθμοί
Ichi Ένα
Ni Δύο
San Τρία
Shi Τέσσερα
Go Πέντε
Rokku Έξι
Shichi Εφτά
Hachi Οχτώ
Kyu Εννιά
Ju Δέκα
Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει κάποιος που κάνει πολεμικές τέχνες τον κόσμο είναι συγκεκριμένος. Το ίδιο συμβαίνει και με τον τρόπο που αντιμετωπίζει τα εξωτερικά ερεθίσματα-απειλές. Όλα πρέπει να αντικατοπτρίζουν τη σωματική και ψυχική πειθαρχία που τον διέπει. Κοινωνικός, εγκρατής, σεμνός, ευγενικός, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που έχει ένας πολεμοτεχνίτης. Η πολεμική τέχνη είναι ένας δρόμος εσωτερικής αναζήτησης χωρίς αυτό να σημαίνει απομόνωση από τη κοινωνία. Σκοπός της είναι να πλάσει χαρακτήρες οι οποίοι να είναι χρήσιμοι στο κοινωνικό σύνολο και αυτό θα πρέπει να προβάλλεται σε κάθε έκφανση της ζωής του. Η σκληρή προπόνηση του έχει μάθει την επικινδυνότητα της συμπλοκής και αυτός είναι ένας μόνο από τους λόγους που την αποφεύγει. Η γενική του εικόνα όχι μόνο δε πρέπει να προκαλεί αλλά να αποτρέπει κάθε πράξη βίας. Επαγρύπνηση, αποφασιστικότητα, αυτοπεποίθηση είναι τα στοιχεία που εμποδίζουν κάθε είδους απειλή. Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα συνεχούς και σωστής εξάσκησης. Χωρίς να βάζουμε κανόνες διαπιστώνουμε ότι τηρώντας κάποια πεπατημένη εθιμοτυπία μαθαίνουμε σωστά και με ασφάλεια.
Το μάθημα ξεκινά με το Sensei να κάνει Bow στο Shomen και μετά στους μαθητές αναφωνώντας και οι δυο πλευρές Onegaishimashu (δίδαξε με).
Ακολουθούμε με ευλάβεια οτιδήποτε κάνει ο Sensei κάνοντας ακριβώς αυτό που δείχνει χωρίς να αλλάζουμε τίποτα. Κάθε τεχνική ξεκινά με το ζευγάρι σε στάση προσοχής ή seiza να έχει οπτική επαφή- ακολουθεί Bow. Παρατηρούμε το χώρο και προσέχουμε την προσωπική αλλά και την ασφάλεια του ζευγαριού μας. Όταν ο Sensei σταματήσει τη τεχνική επαναλαμβάνουμε τη σειρά με την οποία ξεκινήσαμε. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος δε συζητάμε ούτε είμαστε αφηρημένοι.
Όταν το μάθημα τελειώνει καθόμαστε όλοι Seiza κατά σειρά παλαιότητας. Ο Sensei κάνει Bow στο Shomen και μετά γυρίζει στους μαθητές και κάνοντας Bow όλοι αναφωνούμε Domo Arigato Gozaimashita (ευχαριστώ πολύ). Οι μαθητές σηκώνονται από τη θέση Bow αμέσως μετά τον Sensei αλλά ποτέ πριν από αυτόν. Μόλις ο Sensei αποχωρήσει από την τάξη τότε οι μαθητές γυρίζουν και ευχαριστούν ο ένας τον άλλον για την προπόνηση που είχαν. Μη ξεχνάτε ποτέ ότι τις πολεμικές τέχνες τις μαθαίνουμε πάνω σε ξένα σώματα, γιαυτό το λόγο θα πρέπει να τα σεβόμαστε και να τα προστατεύουμε.
Πριν φύγουμε από το Τατάμι κάνουμε Bow στο Shomen. Το μάθημα πρακτικά τελειώνει όταν φύγετε από τη σχολή. Στη πραγματικότητα δε τελειώνει ποτέ.
Το Aikido ως πολεμική τέχνη είναι αρκετά ασφαλές. Η φιλοσοφία του O’ Sensei ήταν να δημιουργήσει μια τέχνη στην οποία ο ασκούμενος θα μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του προστατεύοντας ταυτόχρονα και τον επιτιθέμενο από κάποιον τραυματισμό. Παρόλα αυτά οι ασκούμενοι είναι καλό να ακολουθούν αφενός μεν τις οδηγίες του εκπαιδευτή κατά γράμμα, αφετέρου δε μερικούς βασικούς κανόνες, που στηρίζονται στην κοινή λογική.
Η μίμηση κινήσεων διαφόρων χαρακτήρων από ταινίες ή βιντεοπαιχνίδια είναι επικίνδυνη. Το επίπεδο ετοιμότητας του ασκούμενου το γνωρίζει ο εκπαιδευτής, και μόνο κάτω από την επίβλεψή οι τεχνικές εφαρμόζονται με μεγαλύτερη ασφάλεια.
Απαιτείται η μεγαλύτερη δυνατή προσοχή στην επίδειξη της τεχνικής από τον εκπαιδευτή, ώστε να εφαρμόζεται όπως αυτός τη διδάσκει.
Αντιλαμβανόμαστε το χώρο γύρω μας για να αποφεύγονται πιθανές συγκρούσεις μεταξύ των ασκουμένων. Ο αμυνόμενος μαθητής που εφαρμόζει την τεχνική είναι υπεύθυνος για την ασφάλεια του επιτιθέμενου.
Ο ασκούμενος που εφαρμόζει την επίθεση πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες του εκπαιδευτή, για την εκτέλεση ενός ασφαλούς ukemi. Η καλή τεχνική της πτώσης, είναι από τους βασικούς παράγοντες της ασφαλούς εκπαίδευσης.
Είναι σημαντικό να παραμένουμε χαλαροί κατά την διάρκεια της προπόνησης. Με αυτόν τον τρόπο, επιτρέπουμε στο σώμα να κινείται ελεύθερο και να ακολουθεί με ευκολία τις κινήσεις των τεχνικών, αποφεύγοντας να τραυματιστούμε.
Εάν αισθανθούμε την παραμικρή ενόχληση, απευθυνόμαστε αμέσως στον εκπαιδευτή. Είναι καλύτερα να προλαμβάνουμε έναν τραυματισμό, αν προκύψει, στο αρχικό στάδιο.
Καλό είναι να αποφεύγουμε την προπόνηση αν είμαστε άρρωστοι ή κουρασμένοι.
Το ζέσταμα και οι διατάσεις των μυών είναι ο καλύτερος τρόπος για την ασφαλή και αποτελεσματική προπόνηση. Επομένως το να ερχόμαστε λίγα λεπτά πριν την έναρξη του μαθήματος κάνοντας καλή προθέρμανση, μας βοηθά να αποφύγουμε μυϊκούς τραυματισμούς και να αποδώσουμε καλύτερα.
